Hopi preocupante lider di fraccion di AVP Mike Eman ta haya e destruccion di areglonan colectivo na Aruba, manera cu ta tumando lugar den cuido y cu ta menasa di manifesta su mes den enseñansa y riba tereno laboral pa loke ta seguridad di trabou di trahadonan.

 “Danki na e condicionnan di bida, cu a tuma nos decadanan pa construi, cu Aruba por a scapa su hendenan di e opresion di rango, clase y posicion. Awe esaki ta worde desmantala cu un medida tras di tro. E continuo buskeda di e bon comun pa nos Pueblo y Pais ya mas no ta nos strea di guia mas. E alarma cu e dunadornan di cuido den un carta fecha 11 di februari a bati, tocante di e recorte den cuido, cu lo conduci na loke nan ta yama “cuido di clase”, mester ta un yamada urgente, un asina yama ‘wake-up call’ pa nos tur”, Eman den forma preocupante a indica. E erocion di e base bon comun na Aruba ta den un velocidad alarmante, e ta nota cu hopi preocupacion.

Cuido di clase

Segun e dunadornan di cuido e medidanan cu ta bay wordo introduci, particularmente e ‘eigen bijdrage’ lo conduci na un division di pashentnan y na cuido di clase, locual ta un kiebro cu e esencia di nos sistema di seguro medico nacional (AZV): esta salvaguardia e acceso na cuido medico di calidad pa un y tur. Desafortunadamente, segun e dunadornan di cuido, e pashentnan cu tin moda, lo haya trato medico preferencial, cu tur e consecuencianan cu esaki ta trece cu ne pa loke ta calidad di cuido y accesibilidad na cuido pa esnan di menos recurso.

E areglonan colectivo cu nos tin ta wordo destrui dor di Gabinete Wever-Croes pasobra ta pensa cu tur hende mes por paga y lo mester paga pa esakinan. E individualisacion sin colectividad aki ta hiba nos mas serca di un sociedad dividi den clase y rango. E biaha aki den e variante moderno di ganado y perdedonan, Eman a ilustra.  

Trabou insigur

Un otro logro colectivo di Aruba, e leynan cu ta proteha trahadornan, tambe ta riba mesa di matadero. Segun Gabinete Wever-Croes e mercado laboral na Aruba mester wordo reforma pasobra un mercado laboral flexibel lo conduci na mas cupo di trabou. Eman ta contradeci e pensamento aki y ta cualifik’e como un tema neo-liberal antigua, “un stokpaardje achterhaald”.

E lider di fraccion di AVP ta cita for di dos raport di investigacion pa sostene su ponencia cu flexibilisacion di leynan laboral lo tin consecuencianan negativo. Un raport ta di Algemene Rekenkamer di Hulanda (ARA) di 2020 titula “Seguridad Social y un mercado laboral flexibel” y e otro ta di Sociaal Economische Raad di Hulanda titula “Maneho Social-Economico 2021-2025″. Asta e dos institucionnan prominente aki ta questiona e efectonan di flexibilisacion di e mercado laboral.  

Eman ta cita for di e raport di ARA riba pag. 21: “For di nos estudio di literatura cientifico ta resulta cu flexibilisacion por lo general no tin efecto riba cuponan di trabou structural. Mas trabou flexibel riba termino largo no ta percura pa mas cupo di trabou, pero mas bien ta reemplasa trabou fiho. 

Oportunidadnan desigual
E raport di SER Hulandes di 2020 ta señala e efectonan preocupante di flexibilisacion di e mercado laboral. Ta simplemente precocupante loke SER ta constata na Hulanda. Awor Gabinete Wever-Croes kier manda trahadornan Arubiano atras cu e flexibilisacion di leynan laboral aki, segun Eman. E ta cita un parti hopi indicativo di e raport di SER riba pagina 7: “Tin tensionnan den comunidad pa motibo cu hopi hende ta sinti cu nan tin menos grip riba nan futuro y nan condicion di bida. E desigualdad den oportunidad ya tin mas tempo ta crece. Trabou insigur y contractnan di trabou flexibel ta hunga un rol importante; flexibilidad mucho biaha ta haya e forma di “disponibel pa tur cos, derecho riba nada”.  E riesgonan di e esaki ta pa e trahadornan so, cu ta experiencia perdida di seguridad y perspectiva.

Derecho riba nada
Eman ta lamenta cu riba tur tereno di maneho e ‘propio pago y risico” di e ciudadano a bira un refrein obligatorio. E contribucion obligatorio propio den salubridad, schoolgeld halto, trabou insigur y aumento di gastonan cu ta bay man den man cu un perdida grandi di poder di compra. Tur esaki den combinacion cu medidanan di austeridad di gobierno y BTW na caminda ta haci cu cu riesgonan social ta bolbe bin riba e tayo di e individuo y famianan. Pa un cantidad cresciente di hende e oportunidad pa bai dilanti y tin mobilidad social ta wordo kita y e caminda pa pobresa ta bira un realidad cu ta causa angustia. Pa cada bez mas hende, bida ta bira mescos un cas fragiel y debiel y cu e minimo golpi of contratiempo ta cay den otro. Si sigui cu e maneho aki, lo resta poco areglo colectivo pa hende por wanta na nan y e areglonan di sosten colectivo cu keda lo ta pluma.

PRESUPUESTO ALTERNATIVA – E BON COMUN

Eman ta adverti cu si cos sigui asina, nos ta bay linea recta, mescos cu reformanan neo liberal similar den otro paisnan, pa bira un sociedad di clase y rango, cu un grupo cada dia mas chikito di ganado y un grupo grandi cresciente di perdedo. Eman ta enfatisa un bes mas cu fraccion di AVP a presenta un rumbo completamente diferente den su presupuesto alternativa titula “POR OTRO. MESTER TA OTRO” pa salbaguardia e bon comun. E curso alternativa aki pa e bon con comun ta boga pa mantencion di areglonan colectivo cu ta ofrece hende derecho riba e servicionan basico manera un bon cuido medico, enseñansa, seguridad di trabou y un entrada pa asina cada ken sin distinccion tin oportunidad igual pa por yega mas leu den bida.  “Proteccion di e bon comun di Aruba tabata nos punto di salida. Aunke cu e partidonan di coalicion no tabatin ningun motibo pa ta contra e presupuesto alternativo, lamentablemente nan no a duna sosten na e presupuesto alternativo aki”, asina Eman a termina bisando.

error

Enjoy this blog? Please spread the word :)

WordPress Cookie Plugin by Real Cookie Banner